MURAT ANAR / ANKARA – BHA
Murat Anar, örgütün Avrasya Kıtası’nın yüzde 65’ini kapsayan üyeleriyle dünya nüfusunun yüzde 40’ını ve küresel gayrisafi hasılanın yüzde 30’unu temsil ettiğini belirtiyor. Özellikle Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Pakistan’ın Türk dostu ülkeler olması, örgütün Türk Dünyası için stratejik önemini artırıyor.
2025’te düzenlenen ŞİÖ 25. Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi, 2001’den bu yana en geniş katılımlı toplantı olarak kayda geçti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, zirvede yaptığı açıklamada, örgütün “gündemdeki zorluklara ve tehditlere karşı dayanışma ve tepki yeteneğinin güçlendirileceğini” vurguladı ve “daha adil bir çok kutuplu dünya düzeni yaratma sürecine katkı sağlanacağını” belirtti.
Türkiye’yi zirvede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan temsil etti. Erdoğan’a Dışişleri Bakanı ve Maliye-Hazine Bakanı başta olmak üzere üst düzey bürokratlar eşlik etti. Erdoğan, zirvede Rusya, Çin, İran ve Azerbaycan cumhurbaşkanları ile Pakistan ve Ermenistan başbakanları ve Çin Komünist Partisi yetkilileri ile kritik görüşmeler gerçekleştirdi. Görüşmelerde ekonomik işbirliği, İsrail’in Gazze’deki saldırıları, Suriye’nin yeniden inşası ve bölgesel barış konuları masaya yatırıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın zirvede öne çıkan mesajları arasında şunlar yer aldı:
Gazze’de yaşanan insanlık krizine dikkat çekilmesi
Suriye’nin toprak bütünlüğü ve kalıcı barışın sağlanması
Orta Asya ve Güney Kafkasya’da barış, refah ve istikrarın güçlendirilmesi
Türk Devletleri Teşkilatı’nın çalışmalarının desteklenmesi
Enerji, ekonomi ve iklim değişikliği alanlarında işbirliğinin artırılması
Türkiye-ŞİÖ ilişkilerinin güçlendirilmesi
Murat Anar’a göre, Türkiye’nin hem Batı hem de Rusya, Çin ve İran ekseninde dengeleyici bir rol oynadığı ve stratejik konumu sayesinde birçok ülke için vazgeçilmez bir müttefik olduğu vurgulanıyor.
Örgüt, üyeleri arasında zaman zaman yaşanan Pakistan-Hindistan gerginliği, Rusya-Ukrayna savaşı, ABD’nin İran’a yönelik baskıları ve Afganistan ile Orta Doğu’daki istikrarsızlık gibi sorunlarla karşı karşıya. Ayrıca Avrupa Birliği’nin Türk Devletleri ile mali işbirliği stratejisi, ŞİÖ’nün etkinliğini sınırlayabilecek faktörler arasında gösteriliyor.